Wykłady towarzyszące wystawie //Sztuka w sztuce//
Przejdź do wystawyWykłady towarzyszące wystawie Sztuka w sztuce
19.09.2017 godz. 18
Opublikowano: 12.09.2017
MOCAK zaprasza na kontynuację wykładów inspirowanych wystawą Sztuce w sztuce. Tym razem zaproszeni eksperci opowiedzą o zjawiskach podobnych do tych zaprezentowanych w przestrzeni muzeum na gruncie teatru, kultury i awangardy.
Teatr w teatrze
Wtorek, 19.9.2017, godz. 18
Słyszałem przecież,
Że winowajca, gdy siedzi w teatrze,
Bywa niekiedy kunsztem przedstawienia
Tak poruszony, że w przystępie skruchy
Wyznaje zaraz publicznie swe zbrodnie.
Mord może nie mieć języka, lecz nieraz
Odezwie się nadprzyrodzonym głosem.
(William Shakespeare, Hamlet, tłum. S. Barańczak, akt II, scena II)
Hamlet zaprosił na dwór aktorów, by zagrali Zabójstwo Gonzagi. Do dramatu dopisał kilka zdań – nawiązywały one do królobójstwa, o które podejrzewał obecnego władcę, swojego stryja. Spektakl miał pośrednio udowodnić winę Klaudiusza, a teatralna rama – uchronić Hamleta przed oskarżeniem o pochopne wydawanie wyroku na głowę państwa.
Osoby oglądające inscenizację Hamleta mogą nie tylko śledzić intrygę, ale też – przede wszystkim – w publiczności dworskiego spektaklu zobaczyć siebie. Paradoksalnie ujawnianie obecności widzów czy odsłanianie strategii kreowania rzeczywistości scenicznej niekoniecznie usuwa iluzję teatralną. Wykład Teatr w teatrze będzie poświęcony zarówno aranżowaniu sytuacji teatralnej w ramach opowieści scenicznej, jak i ujawnianiu narzędzi teatralnych i strategii, za pomocą których artyści komunikują się z widzami. W wybranych spektaklach Wiktora Rubina i Jolanty Janiczak (Żony stanu, dziwki rewolucji albo i uczone białogłowy, Caryca Katarzyna), Moniki Strzępki i Pawła Demirskiego (Sztuka dla dziecka) oraz Anny Karasińskiej (Ewelina płacze, Drugi spektakl) można prześledzić różnorodność sensów i znaczeń motywu „teatru w teatrze”.
Wykład wygłosi Marta Bryś.
Marta Bryś – doktorantka na kierunku teatrologia na Uniwersytecie Jagiellońskim, zajmuje się współczesnym teatrem polskim i zagranicznym. W latach 2011–2013 pracownica Ośrodka Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora „Cricoteka”. Współpracowała z Krakowskimi Reminiscencjami Teatralnymi, Teatrem POP-UP, Cricoteką, Festiwalem Kultury Żydowskiej w Krakowie, Galerią F.A.I.T.
Kultura w kulturze
Środa, 20.9.2017, godz. 18
Kultura w kulturze, czyli historia pewnego oszustwa. Dlaczego kultura się liczy? Co czyni ją kulturą? Skąd tyle instytucji kultury? Z pojęciem kultury jest tyle kłopotów, że zapewne najprościej byłoby o nim zapomnieć. Kultura jest wszędzie i nigdzie; kultura bywa zwyczajna, ale i utożsamiana ze sztuką, a nawet cywilizacją. Kultura bywa czymś niewygodnym, ale i oferuje wiele przyjemności, zwłaszcza masom łasym na konsumpcję. Mówimy o kulturze pracy, kulturze osobistej, a ostatnio modna stała się kultura narodowa, a także społeczna i medialna. Historia sporów o to, czym jest kultura, to w gruncie rzeczy historia pełna oszustw, nadużyć i czarnych charakterów. To historia tego, jak rozmaite – zwłaszcza intelektualne i polityczne – elity próbowały zmonopolizować pojęcie „kultury”, aby znaturalizować własne interesy. Jak zobaczymy, nieco absurdalne pytanie „Ile kultury w kulturze?” – przybierające zwykle formę oskarżeń o brak kultury, o złe nawyki kulturowe czy niepoprawną przynależność kulturową – stanowi mechanizm włączania do wspólnoty politycznej i wyłączania z niej. Odwołując się zarówno do teorii, jak i do przykładów z debaty publicznej, kultury popularnej i wydarzeń medialnych, postaram się pokazać, jak pytanie o kulturę funkcjonuje we współczesnej Polsce oraz jakie są tego polityczne konsekwencje. Jak zobaczymy, deklarowana miłość do kultury pokrywa się bowiem często z nienawiścią do równości, a tym samym demokracji.
Wykład wygłosi Samuel Nowak.
Samuel Nowak – kulturoznawca, medioznawca. Wykłada na Uniwersytecie Jagiellońskim, w Wyższej Szkole Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera i Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Zajmuje się studiami kulturowymi, teorią krytyczną i posthumanizmem.
Awangarda w awangardzie
Czwartek, 21.9.2017, godz. 18
Wykład będzie dotyczył powtórzenia jako jednego z podstawowych (choć nieczęsto z nią wiązanych) gestów awangardy. Prześledzimy momenty, w których nowa sztuka kopiuje sama siebie, reprodukuje raz wykorzystane wzorce i zaprzecza proklamowanej przez siebie dyktaturze nowości. Przypominając koncepcje teoretyczne Rosalind Krauss czy pojęcie „retrogardy” Aleša Erjaveca, spróbujemy postawić awangardę w stan oskarżenia i zobaczyć, jak wikła się w sprzeczności, nawiązuje do tradycji, kreuje dekadenckie kolekcje, wynaturza własne dogmaty, by następnie w autonegacji odnaleźć swój najgłębszy sens.
Wykład wygłosi Michalina Kmiecik.
Michalina Kmiecik – literaturoznawczyni, pracuje w Katedrze Teorii Literatury i Ośrodku Badań nad Awangardą na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Redaktorka serii awangarda/rewizje w Wydawnictwie Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autorka książek i artykułów o historii polskiej awangardy. Interesuje się przede wszystkim poezją eksperymentalną, jej intermedialnymi realizacjami; fascynują ją dzieje ruchu konstruktywistycznego.