Na wystawie Pieśń ostateczna Pawła Althamera i Artura Żmijewskiego prezentujemy wybór 20 kolaży powstałych w latach 2017–2019.

Artyści, absolwenci pracowni Grzegorza Kowalskiego, oddani idei Formy Otwartej Oskara Hansena, debiutowali w latach 90. Od tamtego czasu wpisują się w kanon sztuki polskiej i światowej. Od ukończenia studiów w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie pozostają w kontakcie, przyjaźnią się, wystawiają razem i współpracują. Podczas wspólnej rezydencji w Japonii rozpoczęli cykl prac na papierze, z wykorzystaniem tuszu i stempli, a od 2017 roku tworzą kolaże odwołujące się do dzieł poetów. Inspirują się między innymi Czesławem i Oskarem Miłoszami, Paulem Celanem, Stanisławem Grochowiakiem, Rafałem Wojaczkiem.

Kolaże zbudowane są z fragmentów wyciętych z książek – począwszy od erotycznych i pornograficznych publikacji Taschena przez albumy przyrodoznawcze i anatomiczne po atlasy historyczne i naukowe. Wielowarstwowe, malarskie prace mają wyraźną fakturę, barwę i gęstą kompozycję. Wojna, Shoah, cierpienie, erotyka to niektóre z wątków pojawiających się na wystawie. Żaden z nich nie dominuje. Zupełnie nie ma polityki, do której artyści przyzwyczaili publiczność przez lata walki na polu sztuki krytycznej. Nie ma też wezwań do zrywu czy opiewania rewolucji. Zamiast tego pojawia się refleksja o poezji i sztuce.

Artyści dokonali wyboru wierszy, które znalazły się w towarzyszącej wystawie publikacji, przygotowanej w dwóch wersjach językowych: polskiej i angielskiej.

Paweł Althamer (ur. 1967)

Rzeźba, performans, instalacja, wideo.
Jego twórczość jest różnorodna medialnie i formalnie. Tworzy rzeźbiarskie autoportrety, występuje w performansach i wideo, pragnie doświadczyć materialności ciała oraz nakreślić własne granice psychiczne. Przez akcje, do których angażuje całe społeczności, chce tworzyć wspólnoty, skonfrontować ludzi ze sobą poprzez sztukę. Kwestionuje znaczenie monumentalnych pomników skalą swoich realizacji i przypadkowością materiałów.

Artur Żmijewski (ur. 1966)

Fotografia, film, wideo.
Postuluje świadome uczestnictwo sztuki w życiu społecznym. W swoich pracach eksponuje świat ludzi „innych”, często niezauważanych. Rejestruje ich codzienność, ukazując, jak ograniczenia fizyczne i psychiczne skazują ich na marginalizację społeczną. Inicjując eksperymenty z udziałem wybranych grup, dąży do zrozumienia trudnych przeżyć i tematów tabu.