W sobotę 17 sierpnia o godzinie 17 w MOCAK-u odbędą się dwa oprowadzania kuratorskie, które łączy refleksja nad rolą archiwum w sztuce. O wystawie Doroty Nieznalskiej Przemoc i pamięć opowie Monika Kozioł, natomiast o ekspozycji Dany Arieli Polski fantom – Marlena Nikody.

Nieznalska w swojej pracy wykorzystuje dokumentację pochodzącą z Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz zbiorów Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ. Zdjęcia przedstawiające głównie górali podhalańskich i Łemków, których wykonanie zlecił Institut für Deutsche Ostarbeit (IDO, Instytut Niemieckich Prac na Wschodzie), zostały wkomponowane w symboliczną formę ikonostasu karpackiego, co nadało każdej z postaci stygmat świętości. Fotografie Rusinów i górali podhalańskich poddanych badaniom rasowym przetworzono w technice ambrotypii na szkle. Umieszczono je za ikonostasem, w prezbiterium – miejscu najświętszym, niedostępnym dla wiernych. To wyraz szczególnej czci dla ukazanych na nich osób.

Prezentacja wyboru fotografii Dany Arieli stanowi część projektu Fantomy. Podróż śladami szczątków dyktatury, który artystka realizuje od 2009 roku. Dokumentuje w nim pozostałości po upadłych reżimach, tworząc ogromne archiwum. Do tej pory artystka wykonała około 15 tysięcy zdjęć. Oprócz Polski fotografowała także miejsca w 14 innych krajach, między innymi w Niemczech, Rosji, we Włoszech i państwach wschodniej Azji. W Bibliotece MOCAK-u prezentowane są współcześnie wykonane zdjęcia, które dotyczą obiektów, przestrzeni i miejsc związanych z okresem II wojny światowej i Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

W jaki sposób artystki wykorzystują archiwa? Jaki status mają archiwalia w przypadku pracy Doroty Nieznalskiej? Jaką rolę odgrywa (lub może odgrywać) zbiór fotografii z projektu Dany Arieli? Do czego mogą nam służyć archiwa i jak możemy z nich korzystać?

Nie obowiązują zapisy. Uczestnicy są proszeni o pojawienie się przy recepcji MOCAK-u pięć minut przed rozpoczęciem zwiedzania. Szacowany czas obu oprowadzań (w cenie biletu wstępu) to 80 minut.