Cytaty z Kolekcji to całoroczna inicjatywa, w ramach której w Bibliotece MOCAK-u będą prezentowane i omawiane wybrane prace ze zbiorów Muzeum. Projekt nie tylko da możliwość zapoznania się z dziełami, które nie są obecnie eksponowane na wystawie Kolekcji, ale stanowi również zachętę do niespiesznej i pogłębionej analizy twórczości wybranych artystów.

W lipcu (1–30.7) zaprezentujemy pracę Jerzego Kosałki Plan bitwy pod Kłobuckiem, o której artysta opowiada następująco:

Plan bitwy pod Kłobuckiem powstał do magazynu wydawanego przez Legendarną Grupę Luxus. Pismo składało się z autorskich stronic wykonanych ręcznie i po trzydziestokroć powielonych. W 1986 roku wymyśliliśmy motto „Luxus zaprasza na wojnę”, a ja postanowiłem zobrazować naszą polską wojnę wewnętrzną, która wtedy tak mocno ujawniła się w kraju, gdzie linia podziału między „my” i „oni” przebiegała nie tylko na granicy partii politycznych, ale bardzo często też przez środek rodzinnego stołu. Postanowiłem namalować chaos. Chciałem zrobić nową wersję bitwy, posługując się metodą taszyzmu Pollocka, ale używając tylko dwóch kolorów. Chlapiąc farbami po leżącej na podłodze białej kartce, ciągle nie byłem zadowolony z efektu, więc postanowiłem przyjrzeć się mojej pracy z daleka i przyczepiłem ją do ściany. Efekt był okropny, ale wtedy spojrzałem na podłogę, na której rozłożyłem w celach ochronnych papier pakowy, przypadkowo nadrukiem do góry. Farby wychlapane poza usuniętą kartkę ustanowiły ramę dla obrazka, który okazał się idealnym przedstawieniem mojej bitwy, wystarczyło tylko dokleić napisy. Wtedy papier z tym deseniem był jedynym papierem pakowym na polskim rynku, wykładano nim półki w szafach, kredensach, oprawiano w niego szkolne zeszyty. Jeśli chodzi o tytuł, to pożyczyłem sobie nazwę Kłobucka, ponieważ wydaje mi się, że sama w sobie pod względem fonetycznym jest dowcipna, a poza tym jest to zbitka dźwiękowa jakichś bitew: pod Kurskiem, Kockiem, Płowcami – i ten pomysł się sprawdził. Wszechobecność tego papieru i szalona popularność Planu… zainspirowały mnie wtedy do napisania minimanifestu Zrób to sam, czyli dzieło sztuki w każdym domu. W manifeście uwolniłem swoje prawa autorskie dotyczące tego pomysłu, co skutkowało tym, że ludzie sami robili sobie w różnych formatach Plan bitwy pod Kłobuckiem i dawali mi do podpisu, ale spotykałem też w różnych domach tę pracę z podpisem: „według Kosałki”. W tej pracy najbardziej mnie zaskakuje, że jest cały czas aktualna. Gdy powstawała w 1986 roku, podział polskiego społeczeństwa na „my” i „oni” był bardzo nabrzmiały, ale wydawał się przejściowy: toczyła się wewnętrzna walka o ustrój. Po 25 latach przemian problem nie tylko nie przestał być aktualny, ale wręcz się pogłębił. Papier pakowy z takim wzorem zniknął ze sklepów w 1989 roku, bo przegrał z kolorowym papierem projektowanym komputerowo, ale „oni” ciągle istnieją, a nawet jest ich coraz więcej. „My” też trzymamy się nieźle i na pewno im się nie damy.

Tekst pochodzi z katalogu wystawy Historia w sztuce

Jerzy Kosałka (ur. 1955)
Obiekt, instalacja, akcja w przestrzeni publicznej, performans. Był członkiem grupy Luxus. Porusza tematy związane ze stosunkami polsko-niemieckimi, historią, lokalną mitologią. Interesuje go także medialny obraz wojny oraz kultura masowa. Jego prace cechuje duży ładunek humoru, ironii i autoironii.